ทำไม “น้ำเน่า” ถึง “ดำ” และ “เหม็น”

http://blog.spu.ac.th/51027339

เรื่อง เสมอชน ธนพัธ

ในวงการเมือง สาเหตุของน้ำเน่ามาจากพฤติกรรมเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนและการพูดจาเชือดเฉือนรายวันของบรรดานักการเมือง

ในแวดวงบันเทิงจอตู้ มาจากสถานีที่เห็นแก่เรตติ้ง และผู้จัดละครที่ขาดความคิดสร้างสรรค์

ส่วนในแม่น้ำลำคลอง น้ำเน่าเกิดจากการที่มีอินทรียสารอยู่มากจนเกินไป

อินทรียสารเหล่านี้ถือเป็นอาหารชั้นเลิศของจุลินทรีย์ที่อยู่ในน้ำ โดยในระหว่างที่พวกมันย่อยสลายอินทรียสาร ก็จะมีการใช้ออกซิเจนที่ละลายอยู่ในน้ำควบคู่ไปด้วย สุดท้ายเมื่อออกซิเจนมีไม่เพียงพอ สัตว์น้ำที่อาศัยอยู่ด้วย ก็จะพากันตายกลายเป็นอินทรียสารเพิ่มพูนให้กับแหล่งน้ำ

ถึงแม้ออกซิเจนจะถูกใช้ไปแทบเกลี้ยง แต่ในธรรมชาติจะมีจุลินทรีย์อีกจำพวกหนึ่งที่เจริญเติบโตได้ดีในสภาวะที่ไม่มีออกซิเจน หรือกล่าวอีกทางหนึ่งคือ จุลินทรีย์กลุ่มนี้สามารถย่อยสลายอินทรียสารโดยไม่ต้องใช้ออกซิเจน และทำให้เกิดก๊าซไฮโดรเจนซัลไฟด์ หรือก๊าซไข่เน่า ซึ่งมีกลิ่นเหม็น แล้วเมื่อสารชนิดนี้ไปทำปฏิกิริยากับโลหะที่มีอยู่ในแหล่งน้ำ ก็จะเกิดเป็นตะกอนสีดำ กลายเป็นสภาวะน้ำเน่าเสีย

ดังนั้นเวลาที่เราล่องเรือหรือเดินเลาะเลียบริมคลองที่เน่าเสีย จึงได้กลิ่นเหม็นและเห็นเป็นสีดำนั่นเอง ซึ่งกลิ่นเหม็นโชยมาที่ว่านี้ ไม่เพียงแต่ก่อให้เกิดความรำคาญ เพราะหากมีปริมาณที่เข้มข้นมาก หรือจำต้องสูดดมเรื่อยๆ อย่างต่อเนื่องยาวนาน ก็สามารถมีผลกระทบต่อสุขภาพได้

หรืออย่างในกรณีที่สูดดมเข้าไปแบบเต็มๆ ปอด ดังเช่นกรณีก๊าซไข่เน่ารั่วไหลที่โรงงานไทยเรยอน จำกัด (มหาชน) จังหวัดสระบุรี เมื่อต้นเดือนธันวาคมปีที่แล้ว ก็ทำให้คนงานถึงกับเสียชีวิต 1 คน บาดเจ็บสาหัสถึง 4 คน

ที่มาตาราง: ธงชัย พรรณสวัสดิ์ (2537) คู่มือการออกแบบระบบระบายน้ำเสียและน้ำฝน, พิมพ์ครั้งที่ 4